Assign modules on offcanvas module position to make them visible in the sidebar.

Hallie Mavis
Instructor

 

آموزش و توسعه و آبادانی روستا

اهداف طرح

الف ) پیش برد دهیاریها به سمت و سوی خود کفایی و درآمد پایدار اقتصادی.
-    توانمندی مدیریت روستایی در جهت اثرگذاری اقتصاد روستایی:
باتوجه به محدودیت بودجه تخصیص یافته به مدیریت روستایی از طرف مسئولین لزوم بهره مندی از فرصتهای متعدد در میان روستاها با توجه به شرایط محیطی و انسانی و مزیتهای موجود آن، توانمند سازی روستاها به ویژه مدیریت روستایی ایجاد کننده فرصتهای اقتصادی در این نواحی است.
-    ارتقاء ظرفیتهای ذهنی مدیریت روستایی در حوزه روستا:
آموزش به طور کلی مفید است لذا چنانچه هدفمند و سیستماتیک باشد میتواند جهتی خاص ایجاد کند و اهداف را به مسیری از پیش تعیین شده سوق دهد. ازاینرو ظرفیتهای ذهنی دهیاران با آموزشهای انگیزشی در راستای تفکرات مثبت اندیشانه ذهنیت مدیریت روستایی را متحول نموده و این دگرگونی سبب ارتقاء کلی در نواحی روستایی خواهد شد.
ب ) توانمند سازی تخصصی دهیاران در مدیریت روستایی با موضوعات و بنیانهای مرتبط در عرصه روستا و مدیریت روستایی.

مطالعات پهنه (بندی) روستایی با تأکید بر محورهای تدریس

از آنجایی که در حال حاظر و در همه زمینه ها نمیتوان به روستاها به صورت نقطه ای نگاه کرد. مطالعات چند جانبه پهنه ای به صورتهاها موجب تغییر نگرش و برنامه ریزی در ابعان مختلف همچون طبیعی و انسانی برای این نواحی است.

اشراف موضوعی در تهیه طرحها با توجیه اقتصادی

از معضلات دهیاران نداشتن اشراف کامل به تهیه طرحهای توجیهی است که در نهایت موجب محرویت از برخی فرصتها و امکانات میشود. آموزش دهیاران بستری مناسب برای آشنایی با ساختار طرح های توجیهی خواهد بود.

ایجاد بستر تأمین درآمد پایدار برای سکونتگاههای روستایی

کمی درآمد در مناطق روستایی مشهود است و بودجه های این بخش از کشور با محدودیتهای جدی روبرو است بنابراین کشف و ایجاد بسترهای اقتصادی، پایداری درآمد را در این نواحی به همراه می آورد.

902
روستاهای بهره مند
24K
دهیاران آموزش دیده
712
ساعات آموزش و کارشناسی تا کنون
14
اساتید همکار
فرصتها و تهدیدها

ظرفیتها و قابلیتهای روستا

- دیدگاه و توجه جدید مثبت به توسعه مدیریت روستایي کشور در بین نهاد ها و  سازمان هاي دولتي؛
- وجود مدیران روستایي جوان و پر انرژي؛
- وجود نهاد دهیاري و شوراي اسلامي روستا به عنوان رابط نهادهاي دولتي و مردمي جهت رفع مشکلات؛
- وجود پیشینه فرهنگي، آموزه هاي ملي و دیني به منظور گسترش فرهنگ مشارکت و تعامل بین شورا، دهیاري و مردم؛
- گرایش رو به توسعه نظام مدیریت توسعه کشور در بهره گیري از مشارکت روستایيان در امور مربوط به خود؛
- وجود زمینه هاي مساعد براي سرمایه گذاري مشترک دهیاري با بخش هاي خصوصي و عمومي غیردولتي؛

بیشتر بخوانید

فرصتها و تهدیدها

الزامات روستا

- بهبود سازوکار و زمینه هاي لازم براي جذب سرمایه در محیط روستایی براي سرمایه گذاریهاي تولید بویژه فعالیتهاي مرتبط با بخش کشاورزي و عمران؛
- ساماندهی کالبدي و محیطی در روستاها و ارتقای کیفیت ساختمانها و مسکن روستائیان
- ایجاد ساختار اجرایی مناسب و تقسیم کار مشخص براي عمران و توسعه روستایی؛
- افزایش بهره وري نیروي کار و مهارتها و افزایش سطح سواد و آموزش فنی؛
- بهبود نگرش جامع به مسائل توسعه روستایی؛
- شکل گیري نظام مدیریت مشارکتی کارآمد؛
- کارآمد سازی نظام بهره برداري؛

بیشتر بخوانید

مقالات منتخب

  • اثرات راهسازی بر روستاها
    اثرات راهسازی بر روستاها 1397-07-01 15:55:15

    احداث راههاي مواصلاتي اعم از آزادراه ها، بزرگراه ها، راه آهن و غیره، يكي از مهمترين دلایل توسعه يافتگي در جهان است . شبکه زیرساخت های جاده ای به خصوص در مناطق...

  • تاثیرات جامعه شهری بر روستاها
    تاثیرات جامعه شهری بر روستاها 1397-07-01 15:55:15

    کانونهاي روستايي- شهري  دو عنصر اصلی در چشم انداز یک ناحیه به شمار می روند، اما روابط متقابل آنها در ارتباط با راهبردهای توسعه ناحیه ای، کمتر مورد توجه جغرافی دانان و برنامه...

  • گردشگری روستایی
    گردشگری روستایی 1397-07-01 15:55:15

    گردشگری روستایی از جمله اجزای مهم صنعت گردشگری در اقتصاد محسوب شده که میتواند با برنامهریزی اصولی و مناسب و همچنین شناسایی مزیتها و محدودیتهای مربوط به خود نقش...

 مناطق بیابانی ویژگی هایی دارند اعم از اینکه: بیش از ۳۰% از سطح زمین را مناطق بیابانی تشکیل می دهد. طبق تعریف بیابان به مناطقی اطلاق می شود که به دلیل سرما و یا خشکی بیش از حد، فاقد پوشش گیاهی باشد. شرایط اقلیمی مانند کمبود آب، تابش شدید آفتاب، پراکنش بارندگی و وجود تبخیر بیش از نزولات جوی مهمترین عوامل بیابانزایی محسوب می گردند. خاک های مناطق بیابانی غالبا از نوع خاک های تکامل نیافته می باشند که از جهت حاصل خیزی بسیار ضعیف می باشند. پوشش گیاهی در مناطق بیابانی بیشتر از نوع پوشش های بوته ای و درختچه ای است. بيابان به مناطق داراي اقلیم فراخشك و خشك كه ميزان متوسط بارندگي ساليانه آن كمتر از 50 ميليمتر و درصد پوشش گياهي چندساله آن كمتر از ده درصد باشد اطلاق مي‌شود .ويژگي‌هاي بيابان عبارتند از: الف- بارش کم، دامنه نوسان دمای شدید، دمای بالا و تبخیر زیاد. تبخیر تقریباً بیش از دو برابر بارش است و باد عامل اصلی تخریب و فرسایش محسوب می‌شود. ب- پوشش گیاهی بسیار فقیر و پراکنده. بیابان‌ها اغلب بین 15 تا 30 درجه شمالی و جنوبی قرار گرفته‌اند و به دلیل نزول جریان‌های هوای خشک از بالای تروپوسفر به پایین، بخار آب در اين مناطق كم شده و هوا بيش از حد خشك می‌گردد. ج- خاک‌های این مناطق دارای مواد آلی کم و اغلب جوان و کم تحول‌یافته هستند. بيابانزايي به فرايند تخريب سرزمين، زوال زيست‌بوم‌هاي طبيعي يا كاهش توان توليد زيستي اراضي در مناطق خشك، نيمه‌خشك و خشك نيمه‌مرطوب ناشي از عوامل انساني و محيطي اطلاق مي‌گردد.

ايران با 1.2 درصد خشكي هاي جهان، 2.4 درصد پديده‌هاي بياباني فاقد پوشش و 3.08 درصد مناطق بياباني جهان را در خود جای داده است. 61 درصد از مساحت کشور در اقليم خشك و فراخشك قرار دارد كه 3.1 برابر درصد جهاني (19.6 درصد) است. اگر چه 32.5 میلیون هکتار از اراضی کشور در وضعیت بیابانی قرار دارد، اما در تقسیم‌بندی‌های اکوسیستمی، 43.7 ميليون هكتار آن در زمره اكوسيستم بياباني است. 20 ميليون هكتار از اكوسيستم بيابان تحت تأثير فرسايش بادي است. از این مقدار 6.4 ميليون هكتار در محدوده كانون‌هاي بحراني است كه در 182 منطقه، 97 شهرستان و 18 استان كشور پراكنده است. چنین شرایطی باعث شده که بيش از 20 درصد مساحت كشور را اراضی بيابانی تشكيل دهند. در حال حاضر سرانه بيابان در كشور 0.5 هكتار است، در حاليكه سرانه جهاني آن 0.22 هكتار مي‌باشد. در مناطق خشك و فراخشك ايران با توجه به شرايط اقليمي و همچنين عوامل انساني بيابانزا از قبيل افزايش جمعيت، چراي مفرط، برداشت بي‌رويه از سفره‌هاي آب زيرزميني، آلودگی آب های زیرزمینی از طریق پساب های صنعتی، شهری و کشاورزی، تغيير كاربري اراضي، برداشت غیر معادن سطحی، مدیریت نامناسب مراتع و مدیریت غیر اصولی اراضی کشاورزی، پديده بيابانزايي رشد فزاينده‌اي دارد. با توجه به اهميت موضوع، سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخيزداري كشور طرح تثبيت شن‌هاي روان و بيابانزدايي را اجرا مي‌كند كه حاصل آن حفاظت از شهرها و روستاها، مراكز اقتصادي و توليدي، مراكز نظامي و خطوط مواصلاتي بوده است.

حدود90% کشور عزیزمان (ایران) را مناطق خشک تشکیل میدهند و عرصه های وسیعی از آنها را ‘ نواحی مختلف کویری و بیابانی شامل می شوند. درباره مسایل این وسیع ترین بخش مملکت‘طرحهای تحقیقاتی متعددی اجرا میشود‘سخنرانیها و مقالات بسیاری ارائه می گردند و کتابهای زیادی چاپ و منتشر میشوند ... اما متأسفانه در اغلب منابع مشاهده میشود که با ویژگیهای مناطق خشک و انواع آنها آشنا نیستند، کویر را با بیابان عوضی میگیرند و یا کویر را همان بیابان می پندارند و خلاصه با بسیاری مفاهیم و خصوصیات درباره انواع مختلف مناطق خشک و به ویژه نواحی کویری و بیابانی آشنا نیستند. بدیهی است که این عدم شناخت کامل از ویژگیهای مساحت وسیعی از کشور مسائلی را در زمینه های مختلف به وجود می آورد.

آنچه از نتایج مطالعات مناطق بیابانی در سالهای اخیر بر می آید بیانگر افزایش وسعت اراضی بیابانی کشورمان است که برای مقابله با چنین فرآیندی لازم است منابعی مانند آب، خاک و پوشش گیاهی در حد متعادلی مصرف گردد. عرضه آب برای گیاهان مناطق خشک، بستگی به بافت خاک زیرین دارد. مقدار آب باران دارای اهمیت غیر مستقیم است و آب مانده در خاک برای استفاده گیاهان خیلی مهمتر است. به علت وابستگی متقابل پوشش گیاهی به نوع خاک و حضور آب، در مطالعه حاضر برخی از ویژگی های بیابان، بیابانهای مهم دنیا و ایران، آبهای مناطق بیابانی، زمین شناسی و خاک شناسی این مناطق، آبهای موجود در خاکهای بیابانی و در نهایت انواع بیابان متکی به خاکهای زیرین مورد بررسی قرار گرفته است زیرا این عوامل نسبت به بررسی پوشش گیاهی کمتر مورد توجه قرار گرفته اند. بخش وسيعي از کشور ايران را نواحي بياباني، نيمه بياباني و کويري تشکيل داده که در نگاه اول ناحيه اي بي حاصل جلوه مي کند و هرگونه سرمايه گذاري در آن را در ظاهر، منجر به شکست است به طوري که حتي به لحاظ گردشگري و اکوتوريسم نيز مورد بي مهري واقع شده است. اما این نوع گردشگري سفري مسئولانه به مناطق طبيعي است که از محيط زيست حفاظت مي کند و باعث بهبود رفاه مردم محلي مي گردد.

  • بیابانهای ایران :حضور ودخالت پاره ای از عوامل جغرافیایی، از جمله حجم وامتداد ناهمواری ها-عرض جغرافیایی-ارتفاع از سطح دریا ومجاورت با اقیانوس هند و نفوذ شاخه ای از این اقیانوس (خلیج فارس) به جنوب ایران، تغییراتی در شرایط اقلیمی حاکم بر آنها اعمال نموده وبه طور محلی خصوصیات نسبتاً ویژه ای در هر یک از حوضه های بزرگ به وجود آورده است . و با توجه به دخالت این عوامل بیابانهای ایران را می توان به دو گروه اصلی تقسیم نمود:

▪ بیابانهای ساحلی: این بیابانها به صورت نواری شرقی- غربی با پهنای نابرابر از گواتر در مشرق تا خوزستان در مغرب ایران در سواحل شمالی دریای عمان وخلیج فارس گسترده شده است . بزرگترین مشخصه این بیابان ها که مهمترین عامل تفکیک آنها از بیابانهای داخلی نیز می باشد ، وجود رطوبت نسبی بالا به ویژه در فصل گرم به علت مجاورت با اقیانوس هند و جهت بادهای مرطوب دریایی در فضای این بیابانها است . پهنای این بیابانها متفاوت است زمانی که کوهستانهای تا نزدیکی ساحل پیش آمده باشد عرض آن کاهش می یابد ( استانهای ساحلی هرمزگان وبوشهر). گاهی که توپو گرافی به صورت جلگه ای هموار ظاهر می شود تا ده ها کیلومتر به سمت شمال توسعه می یابد( استان خوزستان)

 ▪ بیابانهای داخلی :این بیابانها در مرکز و مشرق ایران به صورت حوضه های بسته مستقل و یا نیمه مستقل پراکنده شده اند. چون تعدادی از این چا له ها حد اقل از اواسط دوران سوم به صورت حوضه هایی مستقل شکل گرفته اند لذا تمام بیابانها سرنوشت زمین شناسی مشابهی نداشته اند . بلکه هر حوضه بر اساس شرایط حاکم به نحوی در حال تحول بوده است. آنچه مسلم است تمام این چاله ها در اواخر دوران سوم به صورت حوضه های رسوب گذاری محلی یا منطقه ای محل تمرکز رسوبات تخریبی و اغلب تبخیری بوده اند. بلوک نیمه سخت لوت که زیر بنای بیابانهای طبس ، لوت و جازموریان را تشکیل می دهد مانع انعکاس این حرکات در رسوبات سطحی خود شده است و دشت های هموار وساختمانی را بوجود آورده است.

توپوگرافی هموار و وسعت قابل توجه و بالاخره ارتفاع کم بعضی از این حوضه ها (دشت کویر– دشت لوت-جازموریان و... ) در تشکیل وتقویت سلول های پرفشار مجاور حاره ای بسیار موثر بوده است. از آنجا که منشا ء جریانهای مرطوب از شمال غربی و غرب فلات ایران ناچار در حرکت به سمت مشرق وجنوب شرقی توده های مرطوب قسمت اعظم رطوت خود را از دست می دهند. به عبارت دیگر هر اندازه که به مشرق ایران نزدیک شویم درجه بری بودن هوا افزایش یافته و نقش آن در بیابان زایی حوضه ها ظاهر می شود. ارتفاعات شمالی- جنوبی کرمان در مغرب حوضه لوت و امتداد شرقی- غربی البرز در جنوب دریای خزر به صورت دیواره ها ی عظیمی مانع ورود جریان های مرطوب به حوضه های مجاور خود می شوند . در نتیجه این کوهستانها در برابر جریانهای مرطوب به شکل عامل تشدید کننده دیگری نقش خود را به حوضه های مجاور ش تحمیل می نماید .
● تاریخ بیابان: بررسی های بیابان به ویژه بیابان صحرای آفریقا نشان می دهد که: صحرا ی آفریقااز قبل بیابان سبز بوده است، غنی از پوشش گیاهی ۶۵ میلیون سال قبل دایناسورها که غالباً حیوانات علفخواری بوده اند در آنجا زیست می کرده اند .و بعد زرافه ها وکرگدن ها واسب های آبی و کروکودیل ها و ... و بعضی از آنها تا عصر حاضر نیز حضور داشته اند یعنی تا زمان بیابان زایی وتغییرات میکروکلیمای منطقه ای. بیابان آن طور که بی آبی آن نشان می دهد به مفهوم نبودن نیست جهانی است غنی از آثار گرانبهای گذشته. آغاز تشکیل بسیاری از اشکال کنونی در بیابانها وابسته به دگر گونی های اقلیمی به ویژه در در زمان بعد از یخبندان گذشته یعنی در زمان تشکیل سیلابها بوده است. در گذشته نه چندان دور ییابانها شرایط آب وهوایی متفاوتی را پشت سر گذاشته اند که در روند شکل زایی کنونی تاثیر فراوان داشته اند. آثار جنگل در بیابانهای آریزونا و تگزاس، انواعی از گونه های گیاهی موجود در صحرای آفریقا، کشف تکه هایی از تخم شتر مرغ در لوت مرکزی و ... نشانگر شرایط متفاوت گذشته است(منبع: شفیعی، نوروری و مرادی، سازمان مراتع، کردوانی، کرمین و کیامنش و جلالی فر).

معرفی روستاها

keshit01

روستای کشیت در قلعه‌گنج استان کرمان استقرار یافته است. این روستا با عنوان روستای همیشه بهار شناخته میشود. فصل

shokrabad01

روستای شکرآباد در شهرستان دورود استان لرستان واقع است. این روستا با دارا بودن آثار تاریخی روز به روز شناخته تر

sarcheshme01

استان خوزستان را به سبب وجود حداقل پنج رودخانه دائمی بزرگ، استقرار هورها و منابع آبی باید مهمترین استان در

behesht02

استان فارس را بگونه ای شاید بتوان ایران کوچک دانست این استان با وسعت خود مجموعه ای از اقلیم ها را در بر دارد و

DAREHOZ01

استان اصفهان همواره به سبب وجود بناها و مناظر تاریخی شهرت دارد، اما در قسمتهای غربی این استان و همجوار با

goldare06

در نگاه اولیه به پایتخت ایران و استانهای پیرامون یا جدا شده از آن همچون استان البرز به نظر نمیرسد که از وجود

sepehr01

از مناطق بسیار زیبای ایران که همواره متقاضیان زیادی برای مراجعه دارد، قطعا سرزمینهای شمالی آن است. روستای

khorramdeh02

سرزمین ایران جزء چند کشور نخست با بیشترین پیشینه تاریخ و تمدن در بین تمام کشورهای جهان بوده و از نظر تعداد

nahr03

خطه شمال غرب ایران، به دلیل وجود منابع غنی طبیعی و نزدیکی با دریای خزر و وجود آب و هوای مدیترانه ای و نفوذ توده

توان های محیطی

loading...
کوهستانی
بیابانی
دشت و جلگه
جنگلی

از ویژگی های مناطق کوهستانی وجود کوه ها و دره ها است. تقریبا نیمی از سرزمین ایران توسط کوه ها احاطه شده است، عامل ارتفاع موجب سردی هوا میگردد، بنابراین از آنجایی که جلوگیری میکند از نفوذ ابرها موجب میشود که ابرها اشباء شده و ریزش در این نواحی گسترده است، بنابراین آب های جاری به وفور در این نواحی یافت می شود و از این رو سبب ایجاد پوشش گیاهی نیز است

بیشتر بخوانید

در مناطق خشک و نیمه خشک (کویری) به ویژه در عرض های جغرافیایی پایین (نزدیک به مدار رأس السرطان و خط استوا) تابش خورشید و کمبود آب و غیره محدودیت های زیادی را در زمینه های مختلف به وجود می آورد. در این مناطق به علت فقر ابر، رطوبت هوا و تابش شدید خورشید به ویژه در تابستان روزها خیلی گرم و شبها بالنسبه خنک است.از دیگر خصوصیات مناطق بیابانی وزش زیاد باد است، این بادها یا محلی است یا از جای دیگر منشأ میگیرد به هر حال این وزش باد میزان تبخیر و رطوبت نسبی را بیشتر کاهش داده و موجب فرسایش نیز می شود.

بیشتر بخوانید

از ویژگی های این نواحی هموار وجود نسبی پوشش گیاهی است که درصد مرغوبیت و نا مرغوب بودن با توجه به جنس خاک، میزان بارش، دست نخورده بودن و همچنین دیگر خواص آن، بستگی به طبیعت منطقه و اثر آنها دارد.این نواحی مستعد چرای دام است و از آنجایی که طبیعت سرسختی ندارد فعالیت های مختلف انسانی در این مناطق بسیار گسترده تر می باشد از این رو بیشترین جمعیت کشور در این نواحی ساکن هستند.

بیشتر بخوانید

اغلب مناطق جنگلی در عرصه هایی ایجاد می شوند که از میزان بارش، رطوبت، دما و نور بسیار مناسبی برخوردار باشد. در ایران میتوان مناطق جنگلی را در چهار دسته تقسیم نمود، این تقسیم بندی شامل جنگلهای جنوبی دریای خزر یا جنگلهای هیرکانی شمال کشور ایران، جنگلهای ارتفاعات زاگرس، جنگلهای مرکزی و جنوب که به عنوان جنگل حرا شناخته می شوند و جنگلهای ارس باران. از ویژگی مناطق جنگلی نسبت زیاد بارندگی است و دمای و رطوبت نسبی با تغییرات کم است.

بیشتر بخوانید

صاحب نظران

الگوي مکانی یک اقتصـاد (هماننـد توزیـع و محـل فعالیتهاي تشکیل دهنده آن) و جریانهاي فضایی مانند حرکت جمعیت، کالا، خدمات و سرمایه، اقتصاد فضا نامیده میشود که سطح توسعه مراکز سکونتگاهی، اعم از شهر، روستا ومجاري ارتباطی آنها را تحت تأثیر قرارمیدهد.

 دکتر حسن افراخته
متخصص اقتصاد فضا

پویش ساختاري- کارکردي، به عنوان رویکردي راهبردي به ساماندهی فضا در سطوح و مقیاسهاي مختلف، در قالب جغرافیاي اجتماعی نوین، می کوشد، ضمن تبیین جنبه هاي پیچیدة ساماندهی فضایی، براي مسایل ریشه دار در روابط ساختاري- کارکردي آنها چاره جویی نماید..

 دکتر عباس سعیدی
متخصص برنامه ریزی توسعه فضایی

هیچ کشوری نمیتواند از توسعه صحبت کند مگر آنکه بستر توسعه روستایی را فراهم نموده و روستاهای توسعه یافته و پایدار داشته باشد. در همین راستا به جرأت میتوان گفت که مهمترین ارکان توسعه بعد اقتصادی است و بدون آن توسعه رخ نداده است.

 دکتر وحید ریاحی
متخصص مخاطرات روستایی

اعضای تیم

حسن مومنی
مدیر اجرایی

احمد ایرانخواه
معاون آموزش

کاوه خادم
معاون IT

هادی ایرانخواه
معاون پشتیبانی