درواقع، امنیت پیش زمینه یک اجتماع سالم و احساس امنیت بسترساز توسعه جوامع انسانی است. از این رو، بیمه از راهکارهای اساسی و ارزشمند بشری در ایجاد امنیت، به ویژه امنیت اجتماعی است(رضوانی و کوچکی 1396). بيمه هاي اجتماعي به صورت مجموعه اي از راهبردها و برنامه ها براي حفظ و بقاي جوامع انساني و توسعه آن ها در مناطق مختلف شهري و روستايي انجام مي شود. دراين ميان، مناطق روستايي و عشايري به واسطه موقعيت خاص اکولوژيک و اقتصادي اجتماعي جايگاه ويژه اي دارند؛ لذا دراين مناطق، گسترش حوزه نفوذ بيمه، در معرض توجه قرار گرفته است. صندوق بيمه اجتماعي روستائيان و عشاير عهده دار اين مهم، در مناطق روستايي است (رضوانی و عزیزی 1392).
مواردی همچون عدم آشنایی روستاییان با شرایط حقوقی و بیمهای، عدم آموزشهای کافی به روستاییان در امور مربوط به شرایط بیمه، فقدان اعتماد به دولت به طور کلی در بین روستاییان که به دلیل برخی از اختلاسها و عدم شفاف سازی بانک ها و شرایط مشابه ایجاد شده، مقایسه خدمات و امکانات صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر با سایر بیمهها و فقدان اطلاع رسانی جامع با یک بستر مناسب را می توان از مهم ترین موانع گسترش پوشش بیمه اجتماعی در میان روستاییان دانست(ریاحی 1397). مدیریت و مواجهه با خطرات فعالیت اقتصادی، تضمین در آمد بازنشستگی و تحقق امنیت شغلی افراد شاغل در روستا یکی از مهمترین ملزومات جذب نیروی کار توانمند در بخش کشاورزی و فعالیتهای روستایی است. غفلت از این عامل اساسی و تعیین کننده، می تواند سبب تشويق مهاجرت نیروی کار جوان روستایی به شهرها شود.
اصلی تری متولی امر بیمه روستاییان و عشایر، صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستائیان و عشایر است که زیر نظر وزارت تعاون, کار و رفاه اجتماعی قرار دارد و سلسله مراتب آن بر اساس چارت ذیل طبقه بندی شده است:
آئین نامه بیمه اجتماعی روستائیان و عشایر(مصوب ۱1/۱۲/1383 و اصلاحیه ۱2/۴/۱384) هیأت وزیران که شامل 26 ماده و بندهای مختلف که از چندین بخش تهیه شده است و به طور کلی بخشهای آن شامل موار ذیل میباشد:
بخش اول – تعاریف در بیمه روستاییان و عشایر
بخش دوم – مشمولان بیمه روستاییان و عشایر
بخش سوم – منابع مالی
بخش چهارم – تعهدات در بیمه روستاییان و عشایر
بخش پنجم – ساختار ، وظایف و ارکان.
بنابراین بیمه های اجتماعی روستاییان نه تنها یکی از ضروریات جوامع دنیاست، بلکه به ایجاد اقتصاد مبتنی بر بازار قوی و سالم کمک شایانی میکند. در این میان، مهمترین هدف ایجاد بیمه های اجتماعی حمایت و تأمین در برابر برخی شکلهای ناامنی در محیط تولیدی روستایی است.