رواج و گسترش تمایل به زندگی اجتماعی موجب بروز پدیده های نوظهوری گشته، این توسعه با بلعیده شدن روستاهای همجوار درون شهرها یا احاطه آنها داخل سکونتگاههای بزرگتر و حتی فروبردن روستاها در گسترش آتی جوامع بوده که با انحای مختلف شکل میگیرد. پدیده هایی همچون واگرایی، تفرق، یکپارچگی، خزش، تجمیع، ادغام و... دارای معانی مختلفی اند

اما از این حیث که آفریننده شرایط کنونی بوده، اشتراکاتی دارند. وقتی شهر با رشد فزاینده جمعیت و تمرکز فعالیت و تقاضاهای ناشی از آن برای مصرف فضا مواجه می شود، به ناچار شروع به گسترش به سمت نواحی مجاور خود می کند. در چنین شرایطی نظام سکونتگاهی شهری به درون نظام سکونتگاهی روستایی یورش می آورد و دهکدهها یا هسته های روستایی در معرض امواج سنگین خزش و گسترش فیزیکی شهر قرار گرفته و هسته های روستایی مذکور را به درون خود کشیده و دچار تحول و دگرگونی می کند. این تحول بنا به شرایط از تغییرات کم تا یکپارچگی کامل ادامه پیدا می کند. یکپارچگی کامل زمانی اتفاق می افتد که ناظر بیرونی تفاوتی بین محیط اجتماعی-فضایی روستای ادغام شده در شهر با بافت های شهری مدرن احساس نمی کند. در این شرایط دامنه اثرگذاری شهر، روستاها را دچار دگرگونی می کند و به آرامی برخی از کاربری های شهری به محدوده خارج از شهر انتقال می یابند.
  گسترش ناموزون شهری پدیده‌ای است که در نیمه دوم قرن بیستم در اکثر کشورهای جهان اتفاق افتاده است. به طوری که نواحی کلان شهری با فشار در درون نواحی روستایی رشد کرده و سکونتگاه‌های روستایی مورد مهاجرت سریع قرار گرفته‌اند و الحاق روستاهای نزدیک شهرها سریعتر و بیشتر است. در دهه های أخیر، اراضی پیرامون و چهره جوامع روستایی واقع در حوزه نفوذ شهر، تحت تأثیر افزایش شدید جمعیت و به تبع آن گسترش فضایی، تغییرات قابل توجهی را به خود دیده است. نقش خوابگاهی و کارگاهی بسیاری از  روستاهای پیرامونی شهر، باعث جابه جایی سریع و تراکم شدید جمعیت شده و بافت ارگانیک و سنتی این روستاها را به هم ریخته است. به این ترتیب، در اکثر روستاهای پیرامونی، حجم وسیعی از جمعیت که  هیچگونه وابستگی ریشهای به محل سکونت خود ندارند، تجمع یافته اند. با خزش  شهرها و تسخیر بسترهای فضایی سکونتگاه های روستایی پیرامونی، مسائل شهری در تمامی ابعاد اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و فضایی ـ کالبدی با ساختارهای روستایی ممزوج میگردد. اشاعه این اتفاق با نگاه از پایین (سیاست از پایین) را که توسعه شهرهاي کوچک و میانی را در بردارد، وسـیله میسر و عملی در جهت توسعه کشورهاي درحال توسعه داشته است که هدف آن کمک به رفع نیازهاي اندك روستایی در مجاورت زندگی آنان است.
استقرار نامناسب روستاهای پراکنده موجب بروز مشکلاتی در زمینه دسترسی و خدمات‏رسانی به این روستاها گردیده و سطح پایینی از کیفیت زندگی را برای این روستاها در پی داشته است لذا تدوین و اجرای سیاست‏ها و برنامه‏های به گزینی که در حقیقت ابزاری نظری و عملی جهت مداخله در چنین فضاهای روستایی هستند، ضروری است. در این بین با توجه به حساسیت‏های این طرح‏ها در نواحی روستایی و تعیین کننده بودن ظرفیت‏های جامعه در به ثمر رسیدن طرح­های توسعه محلی، نیاز است که با دیدی جامع، بررسی ظرفیت‏های جامعه روستایی به‌عنوان بخشی از مطالعات امکان‌ سنجی به شناخت وضع موجود کمک میکند. از آن جمله طرح ها میتوان به ادغام و تجميع اشاره کرد که اجراي طرح حاكم بر ادغام و تجميع باتوجه به صرفه های   اقتصادي از تمایل بیشتری برخوردار است. در تحلیل اثرات و پيامدهای اجتماعي، اقتصادي، فضايي و فرهنگي، بیشتر به عامل كالبدي طرح ها توجه میشود. این اقدامات زمانی انجام میشود که نیاز به تغییر مقر روستا به وجود آید، مثلا از جمله سیاست های جدیدی که به منظور مقابله سوانح طبیعی اتخاذ شده است، تجمیع و ادغام روستاها می باشد که به منظور مقاوم سازی، بازسازی و جابه‌جایی روستاها ناشی از پیامدها و جلوگیری از حوادث غیر مترقبه صورت میگیرد.