مسئله تأمین و بهره برداری از منابع آب در دهه های اخیر به مسئله مهمی در مقیاس جهانی تبدیل شده است. در این زمینه چالش های جهانی و دخالت سازمان های بین المللی بویژه سازمان ملل نیز افزوده می شود، پر واضح است که دسترسی به منابع آب قابل استفاده یا به شکل بحرانی است
و یا در خوشبینانه ترین حالت با وضعیتی به عنوان کم آبی روبروست. قرار گرفتن ایران در کمربند خشک جهانی، بهره مندی از تکنیک های بومی مانند قنات، تمرکز روستاها و سکونتگاه های کشور پیرامون منابع آب بطور آشکار کم آبی ایران را طی قرن ها بازگو می کند و هم از اینرو، می توان گفت که کم آبی و خشکسالی پدیده نو ظهوری در ایران نیست و تکامل و تکوین حیات سکونتگاهها در ایران با دسترسی به این مهم ارتباط مستقیم داشته است. بنابر آنچه از آمار مستند ارائه شده، حدود از 90 درصد آب مصرفی (قابل استحصال) کشور در بخش کشاورزی صرف می شود که 60 درصد آن از منابع زیر زمینی و 35 تا 40 درصد آن از منابع سطحی تأمین می شود، این برآورد معادل 78 میلیارد متر مکعب و 13 درصد از تولید ناخالص ملی را شامل می شود. در حالیکه همین رقم – میزان مصرف بخش کشاورزی در کشورهای توسعه یافته بیش از 70 درصد نیست. از اینرو، علاوه بر میزان آب، دسترسی به منابع آب، کم آبی و نحوه مصرف منابع آب، مدیریت منابع نیز از اهمیت زیادی برخوردار است و نیازمند توجه جدی است. امروزه آبشناسان کشورهاي مختلف جهان یقین دارند که نحوه استفاده از منابع آب دنیا و چگونگی مصرف بهینه و مشترك از منابع آب شیرین موجود در جهان می تواند آسیب پذیر و عامل تعیین کننده وضعیت نزاع در عصر حاضر باشد. بطوریکه شرکت گنندگان در دومین کنفراس آب در مارس 1994 در کشور هلند تقسیم آب در دنیا را « تقسیم حیات » خوانده¬اند
در نقش منابع آب روستایی، اصلاح سیستمهای آبیاری و شیوه های مصرف صرفه جویانه از دلایل بالا نگه داشتن توان منابع آب روستایی ذکر شده است که با شیوه بهره برداری بهینه کاملا همراستا است. راهبرد مديريت منابع آب، دادن اختیارات لازم به مسئولین محلی جهت نظارت بر حسن اجراي برنامه هاي ویژه خشکسالی، ضروري است، نتایج حاصله در تحقیق توسط جوامع محلی از توصیف حسن نظارت ضعیف بر مدیریت و ناخوشنودی از آینده را بیان می دارد. بهینه سازی الگوی کشت و تغییر کشت بر مبنای محدودیت منابع آب در هر ناحیه از ضرورت های توسعه کشاورزی است. نقش نظامهای آبیاری نوین با مقایسه نظام هاي سنتي آبياري در مديريت منابع آب بسیار حائز اهمیت است زیرا ساکنین محلی به هم کیشان خود اعتماد بیشتری دارند و با تلفیق روشهای مدرن و حفظ اصالت و مشارکت در بین این جوامع تسهیل امور سرعت می گیرد. از عوامل مؤثر بر بهره برداری از منابع آب بالا بردا سطح دانش بهره بردار است همچنین متغیر فاصله از مبدا تا مقصد منبع آب نقش اساسی در میزان بهینه سازی دارد. نقش مشارکت در جلوگيري از بحران کم آبي می تواند سرمنشأ بسیاري از تحولات مثبت یا منفی در سطح ملی و بین المللی گردد، بدون شک نقش مشارک همگانی در مقابله با بحران ها راه گشا است.
سایر برنامه هاي حفاظتی درازمدت مانند آبخیزداري و انتقال آب بین حوضه اي و اصلاح فرآیندهاي توسعه و بهره برداري منابع آبریز زمینی ضروري است یکی از چالش هاي مهم افزایش بیش از پیش و رقابتی چاه هاي دستی عمیق جهت افزایش استحصال آب می باشد که با بررسی وضعیت زمین شناسی، هیدروژئولوژي و ژئوتکنیک، حفاري و نگهداري این نوع چاه ها در درازمدت توجیه اقتصادي نداشته و باعث خسارت و لطمات جبرانناپذیري به منابع آب موجود درآینده خواهد داشت. تعداد و میزان برداشت خارج از حد تعادل آب توسط چاه های عمیق باعث بروز لطمات فراوان است. از عوامل این چالشها تا حدی رایگان بودن منابع آبی است. محدودیت منابع آب شیرین در بسیاری از کشورها چالش جدی به شمار می آید و توانسته است رشد این کشورها را تحت تاثیر قرار دهد. به رغم سرمایه گذاریهای قابل ملاحظه انجا شده در بخش آب، به دلایلی مثل، برداشت بی رویه از برخی منابع آب موجود، نبود امکان تغذیه مناسب سفره¬های آب سطحی و زیرزمینی، رعایت نشدن اصول مربوط به نگهداری و حراست از منابع آب، رشد بخش صنعت و توسعه شهرنشینی و سرانجا بروز پدیده خشکسالی، آلودگی و نابودی بسیاری از منابع آبی ایران را موجب شده است. در نتیجه، عرضه آب در برخی از مناطق نتوانسته است پاسخگوی تقاضای فزاینده آن باشد، به گونه ای که آب به کالای رقابتی برای کاربردهای مختلف تبدیل شده است.