بیمه را در واقع میتوان مجموعه اقدامات لازم برای تاب آوری در مقابل ریسک یا بحران دانست. بیمه (Insurance) سازوکاری است که طی آن بیمه‌گر، بنا به ملاحظاتی تعهد میکند که زیان احتمالی بیمه‌گذار را در صورت وقوع یک حادثه در یک دوره زمانی خاص، جبران نماید یا خدمات مشخصی را به وی ارائه دهد؛ بنابراین، بیمه یکی از روش‌های مقابله با ریسک است. بیمه همواره به عنوان چتر حمایتی خانه وار تلقی شده و آن را نه تنها هزینه به حساب نمی آورند بلکه نوعی سرمایه گذاری محسوب میگردد. امنیت همواره از نیازهای اساسی جوامع بشری بوده است که بدون آن زندگی انسان ها به مخاطره می افتد. بی شک، هیچ عنصری برای پیشرفت، توسعة جامعه و شکوفایی استعدادها مهم تر از عنصر امنیت و تأمین آرامش نیست.
درواقع، امنیت پیش زمینه یک اجتماع سالم و احساس امنیت بسترساز توسعه جوامع انسانی است. از این رو، بیمه از راهکارهای اساسی و ارزشمند بشری در ایجاد امنیت، به ویژه امنیت اجتماعی است(رضوانی و کوچکی 1396). بيمه هاي اجتماعي به صورت مجموعه اي از راهبردها و برنامه ها براي حفظ و بقاي جوامع انساني و توسعه آن ها در مناطق مختلف شهري و روستايي انجام مي شود. دراين ميان، مناطق روستايي و عشايري به واسطه موقعيت خاص اکولوژيک و اقتصادي اجتماعي جايگاه ويژه اي دارند؛ لذا دراين مناطق، گسترش حوزه نفوذ بيمه، در معرض توجه قرار گرفته است. صندوق بيمه اجتماعي روستائيان و عشاير عهده دار اين مهم، در مناطق روستايي است (رضوانی و عزیزی 1392). 
مواردی همچون عدم آشنایی روستاییان با شرایط حقوقی و بیمه‌ای، عدم آموزش‌های کافی به روستاییان در امور مربوط به شرایط بیمه، فقدان اعتماد به دولت به طور کلی در بین روستاییان که به دلیل برخی از اختلاس‌ها و عدم شفاف سازی بانک ها و شرایط مشابه ایجاد شده، مقایسه خدمات و امکانات صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر با سایر بیمه‌ها و فقدان اطلاع رسانی جامع با یک بستر مناسب را می توان از مهم ترین موانع گسترش پوشش بیمه اجتماعی در میان روستاییان دانست(ریاحی 1397). مدیریت و مواجهه با خطرات فعالیت اقتصادی، تضمین در آمد بازنشستگی و تحقق امنیت شغلی افراد شاغل در روستا یکی از مهمترین ملزومات جذب نیروی کار توانمند در بخش کشاورزی و فعالیتهای روستایی است. غفلت از این عامل اساسی و تعیین کننده، می تواند سبب تشويق مهاجرت نیروی کار جوان روستایی به شهرها شود.
اصلی تری متولی امر بیمه روستاییان و عشایر، صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستائیان و عشایر است که زیر نظر وزارت تعاون, کار و رفاه اجتماعی قرار دارد و سلسله مراتب آن بر اساس چارت ذیل طبقه بندی شده است:
آئین نامه بیمه اجتماعی روستائیان و عشایر(مصوب ۱1/۱۲/1383 و اصلاحیه ۱2/۴/۱384) هیأت وزیران که شامل 26 ماده و بندهای مختلف که از چندین بخش تهیه شده است و به طور کلی بخشهای آن شامل موار ذیل میباشد:
بخش اول – تعاریف در بیمه روستاییان و عشایر
بخش دوم – مشمولان بیمه روستاییان و عشایر
بخش سوم – منابع مالی
بخش چهارم – تعهدات در بیمه روستاییان و عشایر
بخش پنجم – ساختار ، وظایف و ارکان.
بنابراین بیمه های اجتماعی روستاییان نه تنها یکی از ضروریات جوامع دنیاست، بلکه به ایجاد اقتصاد مبتنی بر بازار قوی و سالم کمک شایانی میکند. در این میان، مهمترین هدف ایجاد بیمه های اجتماعی حمایت و تأمین در برابر برخی شکلهای ناامنی در محیط تولیدی روستایی است.