عکسهای هوایی و تصاویر ماهواره ای با امکاناتی که در اختیار دارند موجب درک، شناسایی عوارض، تعیین حدود و استخراج داده های سطح زمین میگردند. سنجش از دور نیز با بدست آوردن اطلاعات از سطح زمین و اخذ تصاویر از فراز آنها و با بکارگیری بخشهای طیف الکترومغناطیس تابیده یا بازتاب شده،
اطلاعات لازم را تهیه میکند. به عبارتی با استفاده از منبع بازتاب تابش انرژی خورشید، طول موج الکترومغناطیس را به معلومات قابل استناد تبدیل میکند. استفاده از داده های سنجش از دور به ویژه تصاویر ماهواره ای به دلیل ویژگی های منحصر بفرد آن به طور روز افزونی درحال افزایش است. اما از آنجایی که صحت اطلاعات استخراجی از آنها به عوامل زیادی از جمله نوع داده ماهواره ای، نوع پدیده ها، ... بستگی دارد، باید قابلیت انواع داده های ماهواره ای در زمینه های مختلف با استفاده از نقشه های واقعیت زمینی مورد بررسی قرار گیرد. شناسایی عوارض و استنباط ویژگیهای آنها مانند رطوبت خاک، ناخالصیهای درون آب، جنس سنگها، نوع محصولات کشاورزی، کیفیت ساختمانها و دیگر موارد. برای جغرافیدانان دریافت اطلاعات بسیار مهمتر از ابعاد هندسی عوارض میباشد. ازاینرو تصاویری که تا کنون از کره زمین گرفته شده است، با سیستم ویژهای کدبندی شده تا به سهولت قابل دست یابی باشد. به طوری که مفسران می توانند با استناد آنها به ویژگیهای اطلاعات و آمار بدست آمده در محدوده طیفهای مختلف به تفسیر صحیح دادهها پرداخته و اشکال و پدیدههای مختلف زمین را شناسایی کنند.
هم اکنون دریافت تصاویر ماهواره یا هوایی بسیار ساده شده و قابل دسترس برای همگان است. با استفاده از نرم افزار Google Earth میتوان جدیدترین تصاویر و حتی دوره های چند ساله از موقعیت مورد نظر را کسب کرد. همچنین قابلیت تنظیم دوری یا نزدیکی را دارد. به عنوان مثال جریان کاهش و خشکی دریاچه ارومیه با استفاده از تصاویر هوایی محقق شد، زیرا به طور کلی فرآیندهای طبیعی بسیار بطئی و آهسته هستند از نظر انسان تشخیص تغییرات طبیعی بسیار سخت است و در طول زمان عادی انگاشته میشود به همین دلیل تغییرات در تصاویر هوایی در کنار هم حتی در طول دوره های متمادی قابل مشاهده و تشخیص اند. لازم به ذکر است مرکز تصاویر هوایی معمولاً در هنگام تصویربرداری با استفاده از جی پی اس ثبت می شود. آشکار ساختن تغییرات یکی از روش هاي اساسی در مدیریت و ارزیابی محیطی می باشد که در مقاطع زمانی با استفاده از تصاویر ماهواره اي و عکس هاي هوایی مورد ارزیابی قرار میگیرد، بنابراین محیط های روستایی و پیرامون آنها به وسیله این تصاویری قابلیت تمیز دادن است و تغییراتی همچون کسترش آتی روستا خارج از بافت اولیه، گسترش زمینهای زراعی یا باغی، پیش روی بیابان و پس روی جنگلها، جابجایی مسیرهای آبی و خطوط ساحلی، تغییر کشت و خرد شدن زمینها زراعی، حتی مسائل حقوقی و مالکیت با ثبت تصاویر کاداستر مرزبندی، محدودهبندی یا حدنگاری میشوند.
در فرآیند شناسایی پدیدهها ارائه نقشههای موردنظر لازم است. نماسازي يکي از مناسبترين روشهاي ارايه اطلاعات مربوط به محيط هاي طبيعي به شمار مي رود. بنابراین برای استفاده و بکارگیری دادههای ماهوارهای الزامی است که یک دسته بندی صورت گیرد، انتخاب هر یک به میزان نسبتاً زیادی به ویژگیهای حاصل از فرآیندهای اطلاعات بستگی دارد. ازاینرو براساس خصلتهای پدیده ها و عوارض زمین، تصاویر بدست آمده نیازمند شرح است. عکس های هوایی حاوی ثبت جزییات عوارض برروی زمین هنگام عکسبرداری می¬ باشند. یک مفسر عکس به طور سیستماتیک عکسها را بررسی می¬ کند و به طور متناوب از سایر مواد کمکی نظیر نقشه ¬ها و گزارش مشاهدات میدانی بهره می¬ جوید. منظور از تفسیر عکسهای هوایی عبارت است از شناسایی عوارض روی آنها و استخراج ویژگیهای آنها و تعیین ابعاد هندسی آنها، قیل از شروع به تفسیر عکس معین بایستی باند عکسبرداری، مقیاس و زمان عکسبرداری آن معلوم باشد، زیرا باندعکسبرداری وضعیت انعکاس طیفی عوارض در آن باند بخصوص را معلوم میکند و از روی مقیاس عکس هم اندازه نسبی عکسبرداری مشخص میشود که درآن فصل معین چه پدیده ای دراوج فعالیت بوده و چه پدیده ای اصلا ظاهر نشده است. مثلاً در ارزیابی توان کشاورزی یک منطقه دانستن بافت، رطوبت و حاصلخیزی خاک مزارع بسیار مهمتر از اندازه خود مزارع میباشد. یا در بررسی روستاها علاوه بر اندازه ساختمانها و خیابانها، کیفیت آنها هم از نظر جنس مصالح به کار رفته شده، آرایش مکانی و شکل هر کدام در نظام کلی روستا اهمیت خاصی دارد.
از ویژگی های عکسهای هوایی این است که تصاویر حقیقی عوارض را ترسیم میکنند و آنها را به شکل واقعی نشان میدهند. عکسهای هوایی جدیدترین و تازهترین اطلاعات و تغییرات سطح زمین را به نمایش میگذارد و دارای جزئیات عوارض و پدیدههایی واقعی است، عکسهای هوایی ساده، سریع و ارزان میتوان تهیه نمود و از نقاطی که به علل جغرافیایی غیرقابل دسترس است میتوان عکسبرداری نمود، همچنین عکسهای هوایی میتوانند قائم یا مایل گرفته شود. اولین عنصری که در تحلیل و تفسیر عکس های هوایی باید در نظر داشت مختصات آن محل است. درشناسایی عوارض روی عکسهای هوایی از معیار متعددی استفاده میشود. این معیارها عبارتند از: شکل، اندازه، زمینه خاکستری، بافت، آرایش مکانی و موقعیت نسبی عارضه. در توضیح تصاویر هوایی این ملاکها نیز لازم است: بررسی عمق و ارتفاع عوارض در تصاویر هوایی، مختصات و موقعیت دقیق منطقه، رنگ و تن اشیا، اندازه عارضه و شی، سایه اشیا، نوع بافت و الگو و ارتباط بین عوارض. در قرار گرفتن اجزای تشکیل دهنده یک پدیده، آرایش مکانی به وجود میآید. به عنوان مثال آرایش مکانی باغ پرتغال بسیار منظمتر از آرایش مکانی درختان جنگلی است. یکی از کاربردی ترین موارد استفاده از تفسیر زمین کشاورزی می باشد، برای نمونه در پی قانون نسق کشاورزی که در پی انقلاب سفید، بحث مالکیت و وجود یا عدم موجود کشاورزی بودن زمین مورد نظر از عکس های هوایی استفاده میشود، حال می تواند ملک زمین کشاورزی و یا غیره باشد، که برای تعیین مختصات آن از نقشه برداری جی پی اس کمک گرفته میشود.